Yaşar Erdinç Eğitici Bülten Serileri - 10

 

✅Dr. Yaşar Erdinç Eğitici Bülten okumalarım kapsamında, 22 Kasım 2015 tarih ve 10 nolu bültenden çıkardığım notları paylaşacağım.

2015 yılı Kasım seçimleri sonrası hala kabine kurulamamış ve kabinede olması muhtemel isim listeleri yine bugünkü seçim sonrası olduğu gibi sosyal medyada – kamuoyunda paylaşılmış.

O dönemde piyasalar Ali Babacan’ın kabinede olmasını olumlu fiyatlarken, şimdi de Mehmet Şimşek adı aynı etkiyi yapıyor.

Ben bu yazıyı hazırlarken Bloomberg’te çıkan haber ile orantılı olarak piyasalar yeşillendi.

Ve yazıya devam ederken hafta sonu kabinede Mehmet Şimşek yeni Hazine ve Maliye Bakanı oldu, pazartesi günü de endeks yine coşkulu devam ediyor.

Evet, haberlerin etkisi geçmişte ve gelecekte yine aynı döngüde devam ediyor gördüğümüz üzere. Bizim gibi basit yatırımcılar için elimizden gelen tek şey bence şirketlerin faaliyetlerine odaklanmak. Piyasa bu, bugün coşar yarın üzer..

💥Uzun Vadeli Yatırım Eğitimine devam;

Geçtiğimiz haftanın bülteninden Yaşar Hoca devam ederek o dönemde F/K oranı 245 olan Bagfaş’ı incelemiş. (05 Haziran 2022 F/K: 4,22)

“… Normal şartlarda eğer bir şirket isikrarlı kâr ediyorsa ve bu kârlar en az enflasyon oranı kadar büyüyorsa, bu şirketin F/K’sının Türkiye piyasaları için 9 ile 15 arasında olması beklenir.”

"F/K oranının nasıl hesaplandığını tekrar hatırlayalım.

F/K = Piyasa değeri/Yıllıklandırılmış Net Kar

Bağfaş için F/K’yı şöyle hesaplıyoruz;

BAGFS- Piyasa değeri (20-11-2015 kapanış fiyatı 14.05 olarak alındı) = 632.3 mln TL

BAGFS-Yıllıklandırılmış net kar = 2.59 mln TL

BAGFS-F/K = 632.3/2.59 = 244.37"

Günümüzdeki F/K’sını da ben kendim için hesaplayayım;

(02 Haziran 2023 – Cuma kapanış fiyatı 24,80 olarak alındı)

Piyasa Değeri: Ödenmiş Sermaye * Hisse Fiyatı

135.000.000 * 24,80= 3.348.000.000 TL

Yıllıklandırılmış Kar: 140.691.734 (2022 /3 Net Kar) * 4 =562.766.936 TL

F/K= Piyasa Değeri / Yıllıklandırılmış Net Kar

= 3.348.000.000 / 562.766.936 = 5,94

Ben kabaca yıllıklandırılmış net karı ilk dönem karı * 4 ile hesapladım.

Ama halkyatırım skorkart sitesinden aldığım analizde ise yıllıklandırılmış net karı 795.505.574 TL olarak vermiş, o vakit yaptığım hesaplamada;

3.348.000.000 / 795.505.574 = 4,20 olarak F/K hesapladım.

Neyse, Yaşar Hoca’nın bültenine devam edelim.

“… Sorumuz şudur… BAGFS’ın F/K’sının 9, 10, 11, veya 12 seviyesine düşebilmesi için örneğin gelecek yıl sonunda veya gelecek 2 yılda ortalama olarak yıllıklandırılmış net kârının kaç TL’ye çıkması gerekir?”

 “… bu hesaplamaları yaparken BAGFS’ın hisse fiyatının 14.05 TL seviyesinde kaldığını veya piyasa değerinin 632.3 milyon TL olduğunu varsayıyoruz.”

Yaşar Hocam yukarıdaki tablodaki hesaplamaları yaptıktan sonra bu sefer de geçmiş yıllarda Bagfaş’ın normal bir kar elde etmesi durumunda – kurlardan dolayı zarar yazmadığı dönemler- hangi F/K seviyelerinden işlem gördüğüne bakmak istemiş;

“… Geçmiş yıllarda BAGFS’ın yıllık net kârı 90 milyon TL’nin üzerine çıkmış. 2009’da 7.74 milyon TL zarar etmiş. 2010 ve 2012 arasında ekonomi hızla büyürken, kârlar yeniden 80 milyon TL seviyelerine kadar yükselmiş.”

 

“… 2013-2015 arasında net kar ortalaması 15-20 milyon TL civarında olmuş. En son bilançosundaki kârı (Eylül 2015) 2.59 milyon TL seviyesine gerilemiş.”

 

“… 2007 Aralık dönemi ile Eylül 2015 dönemi arasında ortalama yıllık net Kâr rakamı 34.7 milyon TL olup, bu tarihler arasındaki ortalama piyasa değeri ise 410 milyon TL seviyesindedir.”

 

“… Eğer bu iki rakamdan 2007-2015 arası dönem için ortalama F/K rakamını bulacak olursak 410/34.7 = 11.81 rakamına ulaşırız.”

 

“… Yani BAGFS için aslında baz almamız gereken F/K oranı 11.81 veya daha basit bir deyişle 10 ile 14 arası olabilir.”

Yaşar Hoca’nın yukarıda verdiği F/K hesaplamasına baktığımızda, piyasanın yıllık kar beklentisinin gelecek yıl için (F/K =12 hesabına göre) 53 Milyon TL olduğu ifade edilmiş.

“… Eğer F/K 12 olacaksa ve şirketin piyasa değeri şu an 636 milyon TL ise, bu durumda en azından 2016 yılsonunda piyasa BAGFS’ın 636/12=53 milyon TL kâr etmesini bekliyor.”

Yaşar Hoca daha sonra şu soruyu sormuş;

❓“Piyasalar şu anki fiyatı – 14,05 hangi beklentiye göre belirliyor olabilir?

Cevap:

Yukarıda bu soruya büyük oranda cevap verdik. Piyasalar BAGFS’ın Eylül dönemindeki 2.59 milyon TL tutarındaki yıllık kârının o seviyede kalmasını beklemiyor. Bunun geçici olduğunu ve kur hareketlerinden kaynaklanan kaydi bir durum olduğunu düşünüyor.

Bu yüzden de, 244 gibi yüksek bir F/K oranından bu hissede işlem gerçekleştiriyor. Aksi halde, piyasa BAGFS’ın bundan sonra yıllık kârının 2-3 milyon TL olacağını varsayarak hareket etse veya bu tür bir beklentiye girse, şirketin hisse fiyatının 1-2 TL arasına düşmesi lazım.

Zaten yukarıda verilen grafiklerde de görüldüğü üzere, ekonominin büyüme dönemlerinde BAGFS’ın net kârı 80-90 milyon TL seviyelerine kadar çıkmış durumda.

Piyasalar 2016 sonu 80-90 milyon TL net kâr bekliyor olsa, şirketin piyasa değeri 636 milyon TL değil, 80*12=960 milyon TL veya 90*12=1 milyar 80 milyon TL olması gerekirdi.

Yaşar Hoca ilave olarak;

❓“Piyasa çarpanları; sağlıklı karar vermemize yardımcı olabilir mi?” sorunu bizlere soruyor;

Cevap olarak da;

“F/K, bir şirketin piyasa değerinin, yıllık net kârının kaç katı olduğunu gösteriyor. PD/DD oranı, şirketin piyasa değerinin özvarlıklarının kaç katı olduğunu gösteriyor. F/Net Satış oranı ise şirketin piyasa değerinin, yıllık net satışlarının kaç katı olduğunu gösteriyor.

Bu oranlar elbette ki değerleme yaparken çok önemli bilgiler içeriyor. Bu oranlara bakarak, şirketin geçmiş yıllarda ne kadar ettiğinde veya özvarlıklarının ne kadar olduğunda ya da net satışlarının hangi seviyeye çıktığında piyasa değerinin nasıl değiştiğini gösteriyor.

Yani şirketin hangi performansı durumunda piyasanın şirkete nasıl bir değer biçtiğini görüyoruz.

Bu oranları inceleyerek yatırım kararlarımızı belirlemek elbette ki sağlıklı ama kesin olarak yeterli değildir. Çünkü piyasa geleceği (beklentileri) satın alır.”

❗Yaşar Hocam biz yatırımcıların, Piyasa çarpanlarını incelerken aşağıdaki noktaları asla gözden kaçırmamız gerektiğini ifade etmiş;

 

1)Şirket eğer geçmiş yıllarda genellikle zarar etmişse F/K oranlarını kullanmak doğru olmaz.

 

2)Şirket geçmiş yıllarda kar elde etmiş ama kârları çok büyük dalgalanmalar göstermişse F/K sağlıklı sonuç vermeyebilir. BAGFS örneğinde karların oldukça dalgalı olduğunu görüyoruz.

Bu yüzden F/K’ya göre yorum ve analiz yaparken temkini elden bırakmamak ve geleceğe ilişkin senaryoları bilerek ve öğrenerek analiz yapmamız gerekiyor.

Dikkat ederseniz yukarıdaki bölümde BAGFS için uygun F/K oranını geçmiş ortalamalarına bakarak 10-14 arası bir değer olarak bulduk. Ama bu oranın çok dalgalı bir oran olduğu dikkatinizden kaçmamalı. Dolayısıyla kâr 53 milyona çıksa bile 12 yerine 15-16 F/K görebiliriz.

 

3)F/K’nın çok dalgalı olduğu durumlarda PD/DD oranına bakmak daha sağlıklı olabilir. Çünkü şirketlerin özvarlıkları net kâr gibi çok büyük dalgalanmalar göstermezler. Dolayısıyla PD/DD oranı daha sakin (az dalgalı) bir orandır.

Unutulmaması gereken diğer bir konu da şirketin özvarlık karlılığıdır. Özvarlıklarını en hızlı artıran şirketler geçmiş yıllarda en çok prim yapan şirketler olmuştur. Bu yüzden ilerde BAGFS’ın özvarlık karlılığının da artması bekleniyorsa PD/DD oranı bu beklentiye uygun olarak artışa geçebilir.

 Geçmiş PD/DD değerleri ile şimdiki PD/DD değerini karşılaştırdığınızda yüksek olabilir.

Ama sizler gelecek yıllardaki kârları hesaplayıp özvarlık karlılığını bulmaya çalışacak ve ona göre PD/DD’yi değerlendireceksiniz.

 

4)F/Net Satış oranı kaç olmalı sorusuna genel olarak, Net kar marjı(NKM)*10 şeklinde cevap verilebilir. Eğer ileride net kar marjı artacaksa NKM*12 veya karda daha da hızlı artış bekliyorsanız NKM*15 gibi değerlere bakarak karar verilebilir.

Yaşar Hoca bültenin devamında başka bir soru sorarak değerleme yaparken başka çarpanların da olduğunu belirtiyor.

❓“Piyasa çarpanlarına ekleyeceğiniz başka bir piyasa çarpanı ya da başka bir öneriniz var mı?”

Evet var;

📌“PİYASA DEĞERİ/FAVÖK

PD/FAVÖK: Piyasa Değeri/Faiz, vergi ve amortisman öncesi kâr

F/K hesaplanırken piyasa değerini net kara bölüyorduk.

Fakat burada piyasa değerini Faiz, vergi ve amortisman öncesi kâra bölüyoruz.

FAVÖK, bir şirket için uzun vadede hayati önem taşımaktadır ve pozitif olmalıdır. Eğer bir şirketin FAVÖK değeri genelde negatif ise, o şirketten bir şey beklemeyiniz.

 

FAVÖK nasıl hesaplanır?

FAVÖK= Esas faaliyet kârı + Amortismanlar

Piyasa Değeri= hisse fiyatı * Sermaye (Hisse sayısı)”

Piyasa Değeri / FAVÖK yorumlaması içinse;

“… Bu oranı da sanki F/K oranını yorumluyormuşsunuz gibi yorumlayabilirsiniz. Şu an BAGFS FAVÖK değerinin 13.77 katından işlem görmektedir. Kârlılık (esas faaliyet karlılığı) arttıkça bu oran düşecek ve hisse daha uygun değerlere ulaşacaktır. Esas faaliyetlerinden elde ettiği karlılık düşerse PD/FAVÖK oranı yükselecek ve şirket daha pahalı olarak yorumlanacaktır.”

📌“ŞİRKET DEĞERİ / FAVÖK

 

“ŞD/FAVÖK: Şirket Değeri/Faiz, vergi ve amortisman öncesi kâr

Bu formülde belirtilen Şirket değeri (enterprise Value) ile, piyasa değeri arasında fark var. Şirket değeri bulunurken, Piyasa değerine ayrıca şirketin borçları ekleniyor ve nakit varlıklar çıkarılıyor.”

 

Yaşar Hocam bunu bir örnekle açıklamış;

“… Bir şirketin piyasa değerinin 100 milyon TL olduğunu düşününüz. Yani hisse fiyatı ile hisse sayısını çarptığımızda 100 milyon TL oluyor.

Fakat bu şirketin hakim ortağı olmak isteyen biri eğer bu şirketi satın alacak olursa piyasa değerini öder ama aynı zamanda şirketin borçları da yeni alıcının üzerine kalır.

Dolayısıyla şirketi satın alan açısından bakıldığında gerçek maliyet piyasa değeri olmaz. Şirketin borcu da şirket sahibinin yükümlülüğüdür.

Bu yüzden Piyasa değerine toplam borç eklenir ve şirketin elinde bulunan nakit veya likit varlıklar çıkarılarak şirket değerine (enterprise value) ulaşılır.”

 

“… Örnekteki şirketimizin 100 milyon TL piyasa değeri vardı. Şirketin toplam borcu 50 milyon TL ve elindeki para veya paraya hemen çevrilmesi mümkün olan varlıkların değeri de 10 milyon TL olsun. Bu durumda şirket değerini şöyle hesaplarız; Şirket değeri=100 + 50 – 10 = 140 milyon TL olarak bulunacaktır.”

Bagfaş’ın o yıllardaki ŞD/ FAVÖK ve  PD/FAVÖK grafiği ise;

“… Dikkat ederseniz PD/FAVÖK ile ŞD/FAVÖK değerleri uzun bir süre beraber gitmişler ama daha sonra ayrılmışlar. Çünkü 2013’ten itibaren borçlar artmaya başladığı için ŞD/FAVÖK hızla yükselmiş. Son değere baktığımızda 26.8 rakamını görüyoruz. Yani bu şirketi biri satın almak istese ve şu anki piyasa değerini şirkete ödese, net borçları (toplam borç-Likit Varlıklar) buna eklediğimizde, aslında FAVÖK’ün 26.8 katını ödemiş oluyor. Yani pahalı bir fiyat ortaya çıkıyor.

Şirketin Esas faaliyet karı + Amortismanlar değeri böyle devam etse, şirkete koyulan para 26.8 yılda geri alınmış olacaktır ve uzun bir süredir.”

 

Yaşar Hoca bu ana dek verilen bilgilerden kafamızın karışmasının normal olduğunu, konuları netleştirmeden önce bu kafa karışıklığını yaşamamız gerektiğini belirtip, son bir orandan daha bahsediyor;

📌“PEG ORANI (RASYOSU)

“… Genellikle pek kullanılmayan ama yurt dışında önem verilen ve benim de özellikle üzerinde durmak istediğim bir orandan bahsediyoruz.”

 

PEG Rasyosu; Price Earning Growth kelimelerinin baş harflerinden oluşmakta.

 

Formül: PEF = F/K / Net Kar Büyüme Hızı (%)

 

“… Bir şirketin F/K değer 18 olsun. Ama bu şirketin gelecek bir yılda net karının % 22 artacağını düşünelim. Bu durumda;

18/22= 0,82 Peg Rasyosu

 

PEG(FKB) oranı şöyle yorumlanır;

- Eğer PEG rasyosu 1’in üzerindeyse pahalı

- PEG rasyosu 1’e eşit ise olması gereken fiyat ve

- PEG rasyosu 1’den küçükse ucuz

Olarak yorumlanır.

 

İki şirket düşünelim. A şirketinin F/K’sı 30, B şirketinin F/K oranı 12 olsun. Ama yaptığımız hesaplamalara göre A şirketinin net karının gelecek bir yılda %35 ve B şirketinin net karının da %8 artacağını varsayalım.

Bu durumda; PEG a= 30/35=0,86   PEG b= 12/8=1,5

A şirketinin F/K oranı 30 olmasına rağmen, PEG rasyosu 1’in altında olduğu için ucuz olarak yorumlanırken, B şirketinin PEG rasyosu 1.5 olduğu için pahalı olarak yorumlanacaktır.

Eğer şirketin gelecek yıl net karının yüzde kaç artacağını bilmiyorsanız en az geçmiş 3 yılda net karın her yıl ortalama büyüme (artış) hızını net kar büyüme oranı olarak alabilirsiniz.”

 

💢Yaşar Hocam sonuç kısmında bültende işlenen veriler ve rasyolara göre hangisine bakarsak bakalım, Bagfaş Hissesinin (o dönem koşullarında tabi) pahalı göründüğünü ama o kadar pahalı olduğu halde neden uzun vadeli alım için uygun olduğu sorusunu ise aşağıdaki grafikle açıklamış;

“… Dikkat edilirse şirketin yatırımları (mavi çizgi – sol eksen) 100 milyon TL seviyesinden 700 milyon TL seviyesine çıkmış durumdadır. Ama satışlara etkisi olmamıştır.

Çünkü yatırımlar Ağustos ayında bitti ve şirket deneme üretimine Ağustos ayında başladı.

Etkileri son çeyrekte ve en önemlisi de 2016’nın Mart bilançosunda çok daha net göreceğiz.

Kapasite ne kadar arttı? Satışlar 2016 yılında ne olur? 2016 sonu net kar rakamı kaç olur? Net kar rakamını tahmin edebilirsek, şu anki piyasa çarpanları acaba kaça düşer? 2017-2019 yıllarında hisse fiyatı kaç TL seviyelerine çıkabilir?”

Yaşar Hocam bültenin sonunda 11 nolu  bir sonraki bültende yukarıdaki sorulara cevap arayacağımızı ifade ederek, şirketi tanımak için web sitesini, ürünlerini, yeni yatırımını, ülkemiz gübre sektörü ve şirketin gücü gibi konularda okumalar yapmamızı tavsiye etmiş.

Bültende grafiklerle sunduğu çarpanların geçmiş veriler baz alınarak yapıldığı için hayati önemde olmadığı, asıl önemli olanın ise satış ve kar – FAVÖK tahmini olduğu ifade etmiş. Bunları da ilerleyen eğitici bültenlerde anlatacak.

 

Çok faydalı bir bültendi. Nerdeyse çoğu yazıyı direkt alıntıladım çünkü kendim de yazarak öğreniyorum, akılda kalıcı oluyor.

 

Herkesin öğrenme method farklı, ben okumayı severken kimisi de izlemeyi sevebilir.

İnternet önümüze uçsuz bucaksız bir bilgi deryası sunuyor. Ondan faydalananlar için büyük bir nimet.

Kimseye muhtaç değilsiniz, Twitter’dan çakal hüstatların ağzına bakmaya gerek yok.

Boşa harcayacak beş kuruşumuz bile yok. Okumaya, araştırmaya devam.

 

Sağlıcakla kalın;

Önemli bir hatırlatma: “Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”