Yaşar Erdinç Eğitici Bülten Serileri - 8

 

Merhabalar;

Dr. Yaşar Erdinç Eğitici Bülten okumalarına devam ediyorum. Bugün 08 Kasım 2015 tarihli, 8 nolu bülten’den çıkardığım notları paylaşacağım.

 

Yaşar Hoca, kısa ve orta vadeli hisse önerileri kapsamında paylaştığı hisselere dair gerçekleştirdiği kısa bir temel analizde dahi bizlere güzel bilgiler veriyor.

⚡Haftalık İnceleme Örneğinde Egser hissesi;

“… Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere, EGSER’in satışları (mavi barlar) ve esas faaliyet karı (EFK) ve Net kârı (NK) birbiriyle uyumlu bir şekilde artışına devam ediyor. Buna bağlı olarak şirket hisseleri de 2011 yılından bu yana yükselişine devam ediyor…”

"... Aşağıdaki grafikte ise şirketin piyasa değeri ile karlılık verileri gösterilmektedir. Borsa kumar yeridir diyenler bu grafiği iyi incelesinler."

Şirketin piyasa değeri illaki kar grafiği ile ilişkili, şirket istikrarlı bir şekilde karlarını artırabiliyorsa piyasa değeri de elbet ederine geliyor. Yaşar Hoca’da Borsa Kumar yeri diyenler için bunu anlatmak istemiş.

Bazıları için kumar yeri olacak borsa her zaman. Neyi neden aldığını bilmeyen, bir mikrodalga için bile araştırma yapan insanların bir hisseyi sadece kulaktan duyma bilgiyle alması kumar değil de nedir?

⚡Haftalık İnceleme Örneğinde Petkm hissesi;

"...PETKM’in karlılığında önemli bir artış var ve bu artış Esas faaliyetinden kaynaklanıyor.

Karlılığı yaratan unsur, satışların maliyetinin %97’den %83’e inmiş olmasıdır. Aynı zamanda faaliyet giderleri de belirgin biçimde aşağı gelmiş, cironun %4.98’inden %3.45’ine kadar düşmüştür.

PETKM kur risklerini çok etkili bir şekilde hedge etmekte olup, kurdaki artışlar nedeniyle finansman gideri yazmamıştır.

Normal şartlar altında yatırımcılar tarihi zirvelerinde olan veya bu zirvelerin üzerine çıkmış kağıtları almaya çekinirler. Halbuki, piyasa dediğimiz şey, bu zirvenin geçilmesine karar vermiştir. Sebebi de geleceğe ilişkin beklentilerdir.

Aşağıdaki grafikte görüldüğü üzere şirketin yatırımları (mavi çizgi) sürekli artmaktadır. Bu yatırımlardaki artışların ileride yaratacağı kâr beklentileri hisse değerinin de yükselmesine neden olmaktadır..."

Şirketleri incelerken / takip ederken hisse fiyatından ziyade takılmamız gereken neredeyse en önemli hususları Yaşar Hoca anlatmış.

Yani bu hisse buradan alınmaz abi çok yükselmiş derken neye göre alınmaz neden alınmaz veya ben alırım sebebi de şundan demek için temel analiz bilmek şart. Dolandırılmayalım. Okuyalım, öğrenelim.

Yaşar Hoca bir önceki bültende, yatırımcı için hedefin gelecek beş yılda istikrarlı bir şekilde karlarını en az 2-3 ‘e katlayacak şirketleri bulmak olduğunu ve hikayesi olabilecek şirketleri bulmak için de ilk olarak finansal tablolarda nereye bakılması gerektiğini bu bültende anlatacağını belirtmişti.

Yaşar Hoca, Uzun Vadede Başarılı olan şirketlerin temel özelliklerini şu şekilde vermiş;

✅“…Satışları ve karlılığı istikrarlı bir şekilde artmalı

✅Şirketin büyümesi demek “satışlarının artması” anlamına gelir.

✅Satışlar artarken maliyetler iyi yönetilmeli. Eğer bir şirketin satışları artarken kar marjları düşüyorsa veya negatif oluyorsa satışların artması çok büyük bir anlam ifade etmez.

✅Şirketin satışları artmadığı halde karlılığı artıyorsa ve daha yüksek kâr elde ediyorsa (ki bu tür şirket bulmak zordur); bu şirketler gittikçe bulunduğu sektörde tekel konumuna geliyor olabilir.

Örnek: Apple şirketi IPhone’u çıkarttıktan sonra dünya liderleri oldu ve bu telefonu kullananlar artık başka telefon kullanamıyor ve alışkanlık yapıyor. Dolayısıyla adeta bir tekel gücü elde etmiş durumda…”

"...APPLE şirketinin hisse değeri 2008’de 20 doların altındayken, 130 dolara kadar çıkmış ve şu sıralar 122 dolardan işlem görüyor. F/K oranı 13.22 olup, temettü verimi %2.08 seviyesindedir.

Yani bu hisseyi bugün satın alırsanız, şirketin bundan sonra kârının hiç artmadığı ve son açıkladığı yıllık kârını devam ettireceği varsayıldığında 13 yıllık kârına satın alıyorsunuz. Eğer ileride kârı artmaya devam edecekse (Apple TV, Apple saat vs..) ve gelecek 10 yılda kârı ikiye katlanacaksa aslında şirketi 6.5 yıllık kârına satın almış olacaksınız (F/K 6.5 anlamına geliyor).

Yani bundan sonraki yıllarda kârlarını ne kadar artırabileceğini hesaplayabilirseniz ya da tahmin edebiliyorsanız alış fiyatı çok ucuz olabilir.

Eğer bu şirketin kârı gelecek 10 yılda yarı yarıya azalacak olursa veya böyle bir tahmin yaparsanız o zaman F/K oranı 27 seviyesine çıkıyor anlamına gelir ve “çok pahalı” yorumu yapabiliriz..."

"...bir yatırımcı, aslında bu kadar yükselişten sonra hisseyi almaya cesaret edemez. Çünkü fiyat hareketleri şeytandır. Hâlbuki temel analiz yaklaşımı, kendinizi fiyat hareketinden soyutlamanızı gerektirir. 

Şirketin değerine odaklanırsınız. Bu değeri belirleyecek olan şey de gelecekteki kâr artışı veya düşüşüdür. Eğer bu hesabı doğru yapıyorsanız, bırakınız fiyatlar gün içinde nasıl hareket ederse etsin."

“…Satışlar ve karlılık temel belirleyicidir ama firmanın geçmiş dönemlerdeki satış ve karlılığının gelecekte de devam edeceğini varsaymak yanıltıcı olur.”

Yaşar Hoca, bültenin devamında şirketleri Satış ve Karlılığın Trendi Açısından Gruplandırmış;

1)Satış ve Karlılığı artmaya devam edenler

2)Satış ve Karlılığı artmış ama sonrasında satışlar artsa bile karları yatay gidenler

3)Satışlar ve Karlılığı düşüşe geçmiş olanlar

4)Karlılığı uzun süredir (son bir iki yıldır düşmekte olanlar)

5)İstikrarlı bir şekilde zarar eden şirketler

1)Hali hazırda yıllıklandırılmış satışları ve karları her yıl istikrarlı artan şirketler:

Yaşar Hoca, o zamanki bilanço bilgilerine göre Bimas, Egeen ve Tborg şirketlerini örnek olarak vermiş. 

“… Bu şirketler için sormamız gereken tek bir tane soru var. Bu satış ve karlılık süreci devam edecek mi?

Aşağıdaki BİMAŞ grafiğini inceleyiniz. Mavi barlar yıllıklandırılmış satışları gösterirken, Sarı çizgi net karı, bordo çizgi de esas faaliyet kârını göstermektedir. Burada dikkat ederseniz net kar ve esas faaliyet kârı birbiriyle uyumlu gitmektedir. Bu çok önemli bir özelliktir. Bu tip şirketlerde bilanço makyajı olasılığı düşük olup, kâr tahmini yapmak nispeten daha kolaydır.

 

BIMAS’ın satış ve karlılığındaki artış, açtığı mağaza sayısı (yatırımlar) ile doğru orantılıdır. Dolayısıyla gelecek yıllarda satış ve karlılığının ne kadar artacağını bilmek için gelecek yıllarda kaç yeni mağaza açmayı planladıklarını bilmek lazım.

Bir inşaat bittiğinde mağaza olabilecek bir durumu varsa, BIMAS şirketi, gayrimenkulü bazen satın almadan bazen de satın alma yaparak, içine yatırım yapmaktadır.

BIMAS’ın izlediği strateji basit olup, geçmiş beş yılda kar ve satışlar yılda ortalama yüzde kaç artmışsa, benzer oranda veya biraz daha düşük oranda satışların artacağını varsayarak kâr tahmini yapmak mümkündür.

Yatırımlar ile satışlardaki artışın ne kadar uyumlu gittiğine dikkat ediniz. BİMAŞ için gelecek yıllara ilişkin olarak bir tahmin yapmak nispeten çok daha kolaydır. Çünkü satış ve kârlılığı artmaktadır."

Yaşar Hoca, ileride uzun vadeli olarak belirlenecek şirketler için yıl sonları itibariyle satış ve karlarının ne olması beklendiği ve tahmin edilen karlılık rakamlarına göre hisse fiyatının ne olması gerektiği konularında tahminler yapılması gerektiğini belirtmiş.

Bu projeksiyonlara göre de hisse fiyatı tahminleri görüleceği ve bu kapsamda bültenler çerçevesinde; “Satışları ve karları istikrarlı artan şirketlerin ileriye dönük olarak satış ve kar tahminlerini yaparak uzun vadeli alım yapıp yapılmayacağına karar verileceğini” ifade etmiş.

Bültenin devamında, bu çalışmaları yapabilmek için de incelenmesi gereken temel veriler ve bilgilerin aşağıdakiler olduğu belirtilmiş;

💧Şirket Faaliyet Raporları

💧Şirketlerin açıkladıkları geleceğe ilişkin beklentileri, beklentileri (Şirket haberleri incelenmesi)

💧Şirketlerin en az son beş yılda yıllık bazda satış ve kar artış oranları

💧Geçmiş dönemlerdeki kar rakamlarına karşılık gelen piyasa değerleri

Ancak bu bilgiler toplandıktan sonra satış, kar ve fiyat tahminleri yapılabileceği belirtilmiş.

2)Satışları ve karlılığı daha önce artmış ama son üç  - dört çeyrek dönemde karlılığı yataya girenler:

Örnek olarak o zamanki bilanço verilerine göre Ttrak şirketi verilmiş.

“… Esas faaliyet kârı (EFK) ve net kar (NK) 2011’in ikinci yarısında zirve yapmış ama daha sonra satışların azalmasıyla birlikte kârlar da azalmış. 2013 Eylül döneminden itibaren satışlar yeniden artmaya başlamış 2014 Mart döneminde kârlar yeni bir tepe yapmış.

Fakat 2014/03 dönemi sonrasında satışlar artarken kârlar azalmış. Dikkat edilirse son iki dönemdir EFK artmasına rağmen NK artmakta zorlanıyor.

Aslında bu durum ilgili sektörde rekabetin de arttığının bir göstergesi olabilir. Satışlar artarken kâr eski zirvelerine gelemiyorsa, maliyetlerin artmaya başladığından söz edebiliriz."

"... EFK 352.6 ve NK 298.7 mln TL iken Piyasa değeri 1 milyar 884 mln TL seviyesindeymiş.

Şimdi ise EFK 335.6 mln TL ve NK 242.2 mln TL seviyesine inmiş ama Piyasa değeri 3 milyar 948 mln TL seviyesine yükselmiş. Bu şirkete uzun vadeli yatırım yapabilmek için ileriki dönemlerde karlılığının ciddi biçimde artması gerekir. Aksi halde BIST-100 üzerine bir getiri elde etmek kolay olmayabilir.

Can alıcı soru şudur; Acaba karlılık daha önceki zirve seviyelerinin üzerine çıkarak yeni zirvelere ulaşacak mı?"

"...Bu sorunun cevabı da şirketin önemli bilgilerinin incelenmesiyle elde edilecektir.

• Şirket faaliyet raporu

• Şirketin üst yönetiminin orta ve uzun vadeli hedefleri ve stratejileri

• Şirketin finansal tablolarının dikkatli analizi ve satışlar artmaya devam ederken, kârların artmasını engelleyen faktörlerin analizi

• Şirketin varsa şu an yapmakta olduğu yatırımları ve bu yatırımların ileride nasıl bir satış ve kârlılık hedefi yaratmaya yönelik olduğu

Konularına odaklanmak gerekecek."

Bültenin devamında; 

"... Şirketin EFK ve  NK verileri geçmişte zirve yaptığında piyasa değeri, 1.9 milyar TL seviyesindeyken, şu an kârlar daha düşük olmasına rağmen, piyasa değeri 3.9 milyar TL seviyesindedir. 

Bunun iki nedeni olabilir;

💥Hisse fiyatları manipüle ediliyor olabilir,

💥Piyasa aslında gelecekte olabilecek çok daha başarılı sonuçları fiyatlıyor olabilir."

“… maddi ve maddi olmayan duran varlıklarının toplamı hızlı bir şekilde artıyor. Buna ek olarak satışlar da artıyor. Piyasa büyük bir olasılıkla şu an yapılmakta olan yatırımların ileride yaratacağı kârları satın alıyor.

Sizlerin hedefi, bu yatırımların neler olduğunu bulup, ileride satış ve kârlara daha ne kadar katkı yapacağını hesaplamak olacaktır. Bu hesapları yaptıktan sonra uzun vadeli düşünülüp düşünülmemesi gerektiğine karar verilmelidir.”

“… şirketin maliyet kalemleri incelendiğinde satışlar artarken, kârlarının neden artmadığı ve 2011 yılında neden kâr patlaması yaptığı açıkça görülüyor.

Satışların maliyeti (sol eksen, kırmızı çizgi) (işçilik, enerji, hammadde, ara mamül, amortisman vs) 2009 yılından itibaren sert düşmüş. %86.7’den %71.7’ye kadar gerilemiş. 

Aynı zamanda sarı çizgi ile gösterilen finansal giderlerin satışlara oranı %54.8’den %1’in altına inmiş ve son bilançoda . Şirket aslında finansal gider sorununu çözmüş. 

Ama Satışların maliyeti Aralık 2011’den itibaren yükselmeye başlamış ve %82.93’e çıktıktan sonra en son bilançoda %81.6 olmuş.

Dolayısıyla kârlılığı aşağı çekiyor. 

O zaman can alıcı soru şudur; 

Şirket yatırımlar yapıyor. Bu yatırımlar maliyetleri yeniden yüzde 75 veya daha da altına çekebilir mi? Yatırımcı olarak bu soruya cevap vermeyen kişi hissenin olması gereken fiyatı konusunda yorum geliştiremez. 

Tüm bu örnekleri neden anlatıyorum? İleride uzun vadeli kağıt seçerken İSKELET bir bakış açısı vermek istiyorum.”

Yaşar Hoca bültenini aşağıdaki can alıcı soruyla bitiriyor;

“… Şimdi can alıcı soru şudur; gelecekte satışlarını ve kârlılığını artıracak şirketleri finansal tablolara bakarak belirlemek mümkün müdür?

Kesin bir cevap veremesek bile en azından bilançoda ilk bakmamız gereken yer şirketin yatırım yapıp yapmadığıdır. Bunu da bilançonun AKTİF (VARLIKLAR) kısmında maddi ve maddi olmayan duran varlıklardaki trende bakarak anlayacağız.

Eğer bu kalemler artıyorsa şirketin yatırım yapıyor olduğunu ve ileride satış ve karlılığında önemli değişimler olabileceğini göz önünde bulunduracağız.”

8 nolu bülten, biz basit yatırımcılar için resmen altın madeni olmuş. Dr. Yaşar Erdinç, Uzun vadede başarılı olan şirketlerin temel özelliklerini ve bunları nasıl tespit edebileceğimiz ve gelecekteki fiyatlanmaları hususlarında tahmin çalışmaları yapmak için neler gerektiğine yönelik çok faydalı bilgiler vermiş.

 

Bu bültenleri okuyup, buraya not düşmek ve ilerleyen zamanlarda geriye dönerek okumanın bana çok faydası olacağını düşünüyorum. Yaşar Hoca’nın bu bültenleri, video izleyerek öğrenmekten sıkılanlar için gerçekten çok güzel kaynak.

Sağlıcakla kalın;

Önemli bir hatırlatma: “Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”