Warren Buffet, şirket
lehine işleyen sürekli rekabet üstünlüğüne sahip bir şirkete yatırım yapmanın
kendisini süper zengin edeceğini anlamıştır.
Basit Yatırımcı olarak
uzun vadede bizi süper zengin edebilecek şirketleri arıyoruz.
Bu kapsamda, dünyada
yaşanan enerji krizi (özelinde doğalgaz krizi) ve bunun etki edebileceği
sektörler çerçevesinde gübre sektöründe faaliyet gösteren Bagfaş şirketini
inceleyeceğim.
Öncelikle Gübre
Hikayesini bir özetleyelim;
11 Ekim 2022 tarihli
Garanti BBVA Yatırım'ın “Gübre” konulu araştırma raporunu
okumanızı tavsiye ederim.
Okumayanlar için ben kısa
bir özet geçeyim. Dünya gübre ihtiyacının Rusya – Ukrayna savaşı ile dikkatleri
üzerine çekmesine rağmen aslında 2021 yılında da gübre fiyatlarının güçlü bir
şekilde yükseliş gösterdiği, gübre üreten şirketlerin artan fiyatlar sebebiyle
gelirlerini katladığı belirtilmiş.
Peki, gübre piyasasını
etkileyen faktörler nelerdir?
2021'de savaşın olmadığı
ortamda %80 artış gösteren gübre fiyatlarının, 2022'nin başından bu yana da
sert bir şekilde yükseliş trendinde olduğu, fiyat artışının nedenleri arasında
artan girdi maliyetleri, Ukrayna ve Belarus'a yönelik yaptırımlar, savaş
nedeniyle artan tedarik zinciri sorunları ve Çin'in İhracat kısıtlamaları
olduğu ilgili raporda yer almakta.
Rusya – Ukrayna savaşıyla
birlikte gübre fiyatlarında hızlı bir fiyat artışı yaşandı.
Ekonomik yaptırımlar ve
Karadeniz ticaretinde yaşanan sorunların fiyat artışının temeli olduğu, küresel
üre ihracatının %16'sını, DAP ve MAP gübre ihracatının %12'sini gerçekleştiren
Rusya ve Küresel MOP gübre ihracatını yine Rusya ve Belarus'un %40'ını tek
başlarına yapmaları, Litvanya'nın Belarus'tan gelen ve Klaipeda limanına ulaşan
demiryolu hattının faaliyetini durdurması, Belarus'un gübre ihracatının
%90'ının ortadan kalkmasına neden olması, Çin'in iç talebin karşılanması
amacıyla gübre ihracatını yasaklaması, başta Avrupa olmak üzere dünya genelinde
artan doğalgaz fiyatları ve yine doğalgaz alternatifi kömür fiyatlarının da
artması gübre fiyatlarının yukarı roketlemesine neden olduğu raporda
belirtilmiş.
Tüm bunlara ilave olarak,
gübreye olan talebin artan nüfus ve gıda ihtiyacı, küresel ısınma, düşük ekim
alanı gibi sebepler nedeniyle tarımda verimliliğin düşmesi ve bunun artırılması
faaliyetleri, Brezilya ve ABD'nin gübreye fazlaca ihtiyaç duyan
soya fasulyesine rekor miktarda ekim alanı ayırması, Çin'de artan
hayvan yemi talebiyle gübre ihtiyacının da yükselmesi gibi önemli hususlar da
var.
Raporda yapılan gelecek projeksiyonunda; doğalgaz ve kömür fiyatları yüksek kalmaya devam ettiği sürece üre fiyatlarının da rekor bölgede kalmaya devam etmesi bekleniyor.
Rusya'nın
doğalgazı Avrupa'ya akmadığı sürece gübre üretim maliyetlerinde düşüş
olmayacağı, Rusya ve Belarus'un gübre ihracatı anlamındaki küresel piyasaya
dönmemesinin de yine gübre fiyatları için gelecek dönem riskinin artmasına
neden olacağı ifade edilmiş.
Çin'in gübrelerini yüksek
iç talep nedeniyle kendine saklaması ve buna devam etmesi, piyasadaki
sıkışıklığın artmasına neden olabilir.
Tüm bunlara ilave olarak
artan gıda ihtiyacı ve bundan dolayı gübreye olan talebin de artması gübre
fiyatlarının yukarı doğru çıkmasına etki eden faktörler olmaya devam etmekte.
Evet, Gübre Hikayesi bu
şekilde.
Şimdi şirketi
inceleyelim;
Şirketin tam adı: Bagfaş
Bandırma Gübre Fabrikaları A.Ş.
Warren Buffet yeni bir
yatırım ararken, şirket yönetiminin kalitesine çok önem verir. Kendi şirketi
Berkshire için gerçekleştirdiği alımlarda işletmelerin dürüst ve işinin ehli
yöneticiler tarafından yönetilmesine önem verdiği kitaplarda yazar.
Ben de şirket incelerken
yönetimin dürüst ve işinde profesyonel / ehil olmasına önem veriyorum. Basit
Yatırımcı olarak her kuruşumuz kıymetli ve saçma sapan yönetimlerle paramızı
çarçur etmek istemeyiz açıkçası.
Twitter jargonu ile
“Dürüst Patron” bakıyoruz.
Bagfaş şirketinin
ortaklık yapısını bir ekran alıntısı ile paylaşayım.
Şirketin dolaşımdaki payı
% 56.
Diğer ortaklar Recep
Gençer ve Gençer Holding.
Bagfaş şirketinde imtiyaza
sahip hisseler bulunmakta. (Genel kurulda her hisseye 11 oy hakkı ve
yönetim kurulunda 7 üyeden 4'ünü seçme hakkı)
Ben buna olumlu bakmayan
yatırımcılardanım. Buraya not olarak düşeyim.
Devam edelim.
Diğer ortakları bir
google'layalım bakalım.
Recep Gençer hayırsever
bir işadamı olarak vakıf kurmuş, okullar yaptırmış. Bandırma'lı kendisi. Batı
Berlin Beut Akademisi'nde “Sınai Kimya Mühendisliği” öğrenimi yapmış ve
alanında çeşitli yabancı ve yerli kurumlarda çalışmış. 17 yıllık Etibank hizmeti
var. 1969 yılında Bagfaş'ı kurmuş.
Oğlu Yahya Kemal Gençer
yönetim kurulu başkanı. Onun biyografisine bakalım.
Berlin Teknik
Üniversitesi Kimya Fakültesi'nde Ön Diploma (Mühendislik) sınavlarına kadar
tahsiline devam etmiş, daha sonra Aşağı Saksonya'da Clausthal Teknik
Üniversitesine nakil yaparak Kimya Mühendisliği'ni bitirmiş.
Kurucu ve şu anki yönetim
kurulu başkanı kimya mühendisi. Olumlu, işi bilen yöneticiler iş başında.
Kendisinin 2015 yılında
açık kaynaklara yansıyan şu demeçleri babası – Recep Gençer'in hisse satışına
karşı olduğu yönünde. Ki bu da patronların hisse satmaması şirketi için olumlu.
... “Grup halka açık ama
babanız Recep Bey önemli bir paya sahip. Burada bir satış gündeme gelir mi?
Recep Bey hayatta
hisselerini satmaz. Borsada satmayan adam, yabancıya şirketi satar mı? Hiç
satmaz.
Baktığınızda Avrupa'da da
Türkiye'de de eski adamlar satmayı pek sevmiyorlar.
Fakat belki Bagfaş
önderliğinde yeni bir şirket kurulabilir. Bu yönde temaslarımız olabilir.”...
Kemal bey röportajın
devamında Şirketin borsadaki hisseleri ile al / sat şeklinde ilgilenmediğini
söylemiş ki bu da olumlu.
....”BORSADAKİ HİSSELERLE
İLGİLENMİYORUM"
Borsada şirketin
performansına yönelik değerlendirmesini ve yatırımcılara mesajını sorduğumuz
Kemal Gençer, şunları söylüyor:
"Bagfaş hisseleri
spekülasyona dönük senetler değil. Biz zaten şirket olarak borsanın içinde
değiliz.
Yani kendi
hisselerimizi alıp satmıyoruz. Dolayısıyla borsada Bagfaş'ın hisseleriyle
ilgilenmiyorum.
Eğer ilgilenecek olursam,
bugün Beşiktaş'ın haline üzüldüğüm gibi üzülürüm ve işin idaresini kaybedip
hissi davranırım.”...
Bagfaş'ın KAP Haberlerini
taradığımda, gerek kurucu Recep Gençer'in gerekse Bagfaş ve Gençer Holding'in
pay satmak yerine hisse geri aldığını görebilirsiniz.
Yatırımcısı için olumlu
haber. Şirket ortaklarının hisse geri alımları her zaman olumludur.
Şirket haberlerini yine
açık kaynaklardan tarama yaptığımda 2 husus önüme çıktı.
1-Şirkete
Rekabet kurulunca rekabet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle gerek 2002'li
yıllarda gerekse 2019'da, 2021'de soruşturma açılmış. İlgilenenler aşağıdaki
linklere bakabilir.
2-2021 yılında Müsilaj
sorunu nedeniyle Bagfaş’a verilen ceza ve çıkan haberler. İlgilenenler
aşağıdaki linklere bakabilir.
Değerlendirme;
Rekabet Kurulu'nun eski
tarihlerden bu yana gübre sektöründe faaliyet gösteren çeşitli şirketlere
yönelik tekel oluşturma vb. sebeplerden soruşturma açtığı ve ceza kestiği
görülmekte.
Sektörde yoğun bir
rekabetin olduğunu bu haberlerden anlıyoruz.
Warren Buffet sürekli
rekabet üstünlüğüne sahip şirketleri portföyüne almak ister. Bu noktada Basit
Yatırımcı'nın sorması gereken soru: Bagfaş'ın gübre sektöründe sürekli bir
rekabet üstünlüğü var mı? Rakiplerine karşı uzun vadede sürekli bir rekabet
üstünlüğü var mı? İşletme lehine çalışan dinamikleri neler?
Diğer taraftan, Müsilaj
haberlerine baktığımızda, ilerleyen zamanlarda Şirketin bu sorunun üstesinden
geldiğini, Kap haberlerini ve son (2022/ 06) faaliyet raporunu taradığımız
da görüyoruz.
Evet, şu ana dek enerji
krizinin gübre sektörüne etkisi, yaşanan gelişmeler ve Bagfaş Şirketinin
incelemesinin ilk kısmını yaptık.
Bir sonraki yazımda
Bagfaş Finansal Tablolarını, özellikle satışlarını, ihracat verilerini, dönem
karını, esas faaliyet karını, varsa yeni yatırımlarını vs. inceleyeceğim.
Görüşmek üzere.
Önemli bir hatırlatma: “Burada
yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri
dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde
yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir.
Bu tavsiyeler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun
olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım
kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”